Организмдердің көбеюі және жеке дамуы тарауын қорытындылау

Сабақ тақырыбы: Организмдердің көбеюі және жеке дамуы  тарауын қорытындылау

Сынып: 9

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік. Оқушылардың  организмдердің көбеюі тарауы бойынша ашық алған білімдерін жүйелеп, саралау. Митоз, мейоз, қосарынан ұрықтану процесстерінің мәнін толық түсіну.
2. Дамытушылығы. Организмдер көбеюінің маңызын біле отырып алған білімдерін одан әрі кеңейту.
3. Тәрбиелілік. Оқушыларды табиғатты аялауға, көркейтуге, әсемдікке, табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу

Әдісі: жеке, топтық, топтастыру, сауалнама, венн диаграммасы

Түрі: қорытындылау, қайталау сабағы

Сабақтың типі: Дәстүрлі емес, сайыс сабақ

Организмдердің көбеюі және жеке дамуы  тарауын қорытындылау

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру бөлімі

Оқушылармен амандасып, түгендеу. Оқушыларды стикерлерді таңдау арқылы топқа бөлемін.

Сабақтың жоспары:

1. ”Сұрақтар жәшігі” — оқушыларға тақырып бойынша сұрақтар беру.
2. ”Еркін талқылау” топтық жұмыс
3. Тест сұрақтары. 10 сұрақ
4. Сәйкестігін тап
5. Венн диаграммасы
6. «8 бұрыш ішінде»
7. Қорытынды

І. ”Сұрақтар жәшігі”

1. Тіршілік циклі дегеніміз не?
2. Митоздың фазаларын атаңыз?
3. Митоздың боліну кезеңі неше сағатқа созылады?
4. Көбею дегеніміз не?
5. Организмдердің көбею жолдары қандай?
6. Бір жасушалы және көп жасушалы организмдердің кобею түрі?
7. Сперматогенез дегеніміз не?

II. “Еркін талқылау” әдісі

• 1 топ. Зерделеу. Митоздық бөлінудің жасушаларда жүзеге асуы.
• 2 топ. Анықтау. Мейоздың фазалары
• 3 топ. Зерттеу. Гүлді өсімдіктердің көбею ерекшеліктері

III. Тест

1. Ядро қабықшасы еріп кететін митоз фазасы?

• а) профаза
• ә) метофаза
• б) анафаза

2. Жұмыртқа жасушаның түзілуі қалай аталады?

• а) сперматогенез
• ә) овогенез
• б) гаметогенез

3. Ұрықтанған жұмыртқа жасуша қалай аталады?

• а) гамета
• ә) зигота
• б) жасуша

4. Гүлді өсімдіктердегі қосарынан ұрықтануды ашқан ғалым?

• а) Навашин
• ә) Мендель
• б) Дарвин

5. Организмнің ішкі ортасының тұрақтылығын сақтау?

• а) ішкі орта
• ә) ұлпалық деңгей
• б) гоместаз

6. Организмнің ересек түріне ұқсамай дамуы?

• а) тікелей даму
• ә) түрленіп даму
• б) өздігінен даму

7. Жүйке жүйесі, сезім мүшелері тері эпителиі түзілетін ұрық қабаты?

• а) эктодерма
• ә) энтодерма
• б) мезодерма

8. Бір өсімдік бүршігін 2-ші өсімдік денесіне ұластыру?

• а) бүршіктену
• ә) жынысты көбею
• б) телу

9. К. Бэр қандай заңды ашты?

• а) тұқымқуалаушылық
• ә) ұрықтардың ұқсастығы
• б) ажырыу заңы

10. Мейоздық көбеюдің ерекшелігі неде?

• а) хромосома саны 2 есе көбейеді
• ә) хромосома саны 2 есе азаяды
• б) хромосома саны қалыпты

Жауаптары:

• 1. а
• 2. ә
• 3. ә
• 4. а
• 5. б
• 6. ә
• 7. а
• 8. б
• 9. ә
• 10. ә

IV. Сергіту сәті

Профаза			Метафаза			Анафаза			Телофаза

1. Көзге айқын көрінбейді
2. Әрбір хромосоманың центромерасы болады
3. Ядроның мөлшері ұлғаяды
4. Хромосомалардың ширатылуы шегіне жетеді
5. Полюстердің арасында бөліну ұршығының жіпшелері түзіледі
6. Қысқарған хромосомалар экваторға жылжиды
7. Хроматидалар хромосомаларға айналады
8. Олар қайтадан хроматинге айналады
9. Ядро қабықшасы түзіледі
10. Цитоплазмада ретсіз орналасады
11. Екі хроматидадан тұрады
12. Диплоидті жиынтық қалыптасады

 

Профаза			Метафаза			Профаза			Телофаза
3	10	5	4	11	6	2	12	7	1	9	8

 

V. Венн диаграммасы

Митоз бен мейозды салыстыру

VI. «8 бұрыш ішінде»

әдісі арқылы ойлаудың сегіз жолына жеке, жұптық жұмыс.

(Кілт сөздерге сай келетін деректер табуға беру)

1. Интерфаза …………………
2. Коньюгация ………………
3. Кроссинговер …………………..
4. Сперматозоид ……………..
5. Гаструла ………………………
6. Мезодерма …………………
7. Тікелей даму ……………………
8. Бластула ………………………

VII. Қорытынды

Оқушыларды бағалау

Үйге тапсырма.

Рефлексия

Бүгінгі сабақта болған көңіл – күйді  бас бармақ салынған суреттер арқылы бағалау.